Aylin Nazlıaka: Eşitliği Sağladığımız Takdirde Tüm Sorunları, Tüm Engelleri Aşmak Mümkün Olabilir"

CHP Genel Başkan Yardımcısı Aylin Nazlıaka, otizmli bireylerin ve ailelerin yaşadığı yapısal sorunların ele alındığı “Gözüm Arkada Kalmasın İstiyorum” temalı “Otizm Sempozyumu”nda; iktidarın otizmli bireyleri yalnız bıraktığını ve göz ardı ettiğini belirterek "Otizimli bireylerin ve ailelerinin ihtiyacı olan şey eşitlik aslında. Biz eşitliği sağladığımız takdirde tüm sorunları, tüm engelleri aşmak mümkün olabilir. Hak temelli, erişilebilir, bütüncül ve sürdürülebilir bir sosyal devlet anlayışıyla engelleri aşmamız mümkün. Biz bu anlayışla hareket ediyoruz, bunu benimsiyoruz. Yapılması gerekenleri birlikte belirleyeceğiz” dedi.

CHP'nin "Gözüm Arkada Kalmasın İstiyorum" temasıyla Aydın Kuşadası’nda düzenlediği Otizm Sempozyumu başladı. Akademisyenler, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve ailelerin katılımıyla otizmle ilgili yapısal sorunların masaya yatırılacağı iki gün sürecek sempozyum, otizmli çocuklardan oluşan Renklerin Sesi Grubu'nun konseriyle başladı.

Sempozyumda konuşan CHP Genel Başkan Yardımcısı Aylin Nazlıaka, sempozyumun otizme ilişkin sorunları, çözüm önerilerini konuşmak ve farkındalığı artırmak için düzenlediğini söyledi. Nazlıaka, "Aile ve Sosyal Hizmetler Gölge Bakanlığı görevimiz çerçevesinde otizm konusuna dikkat çekmek bu konuyu Türkiye gündemi haline getirmek istedik. Çünkü biliyoruz ki mevcut iktidar ne yazık ki otizmi görmezden geliyor. Mecliste araştırma komisyonları kuruluyor, iki kez eylem planları hazırlanıyor fakat o eylem planları da adeta bir müsveddeye dönüşüyor. Hiçbir şekilde eylem planı eyleme geçmiyor, beklemede kalıyor. Bu da tabii derneklerimizi, ailelerimizi otizmli bireylerimizi bir süre sonra tükenmişlik ve yerinde sayma duygusunun içine hapsediyor" dedi.

"İktidarı göz ardı ettiği, haklarını sürekli olarak budadığı ve her geçen gün daha da yalnız bıraktığı otizmli bireylerin ve ailelerin sorunlarını konuşmak için onların sesine ses olmak için bir aradayız" diyen Nazlıaka, partisinin bu konudaki çalışmalarını aktardı. Sempozyumun teması üzerinden sözlerini sürdüren Nazlıaka, şunları söyledi:

"Biz bugün burada sloganımız olan 'Gözüm arkada kalmasın istiyorum' konusunu konuşmak için bir araya geldik. Çünkü ailelerden en fazla duyduğumuz cümle 'ben ölürsem çocuğuma kim bakacak?' Ya da 'ben çocuğumu bir yere bırakmak zorunda kaldığımda, bir alışverişe gittiğimde sosyalleşme ihtiyacı duyduğumda, hastaneye gittiğimde bir arkadaşımı ziyaret etmek istediğimde onu nereye bırakacağım? Bıraktığım yer güvenli olacak mı? Gözüm arkada kalmaksızın çocuğum orada rahat edebilecek mi?' İşte o yüzden dedik ki biz bakım hizmetleri konusunu diyeceğiz ve bununla ilgili olarak da şu anda bir projenin üzerinde çalışıyoruz. Bugün yapılacak olan bu etkinlik bizim bu projemize de çok ciddi bir katkı sağlayacak."

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na ait olan bakım merkezlerinde yaşananlara dikkat çeken Nazlıaka, "Evlatlarımızın orada hayatının pamuk ipliğine bağlı olduğunu görüyoruz. Bizler yaşananları biliyoruz. Bakım yükünü kamusal alana taşıyan ve bakım kalitesini arttıran bir projesine odaklanmış durumdayız. Engelli bireylerin yalnızca bugününü değil, yarınlarını da güvence altına almayı hedefliyoruz. Bugün yerelde, yarın iktidara geldiğimizde merkezi yönetim kanalıyla, otizm merkezleri, mola evleri, gündüz bakım merkezleri ve engelli yaşam ve rehabilitasyon merkezlerinin sayısını arttıracağız. Buraların niteliğini yükselteceğiz. Personelinin eğitim almasını gerektiğinde psikolojik destek almasını sağlayacağız. Buralar elini olarak bütçeyi ve aynı zamanda bir liyakatli kadroların görev almasının teminat altını alacağız. Ailelerin hayatını kolaylaştıracak kendilerine zaman ayırabilecekleri bir ortam sağlayacağız" ifadelerini kullandı.

Nazlıka, konuşmasında devamında ise şunları kaydetti:

“Otizmli bireylerin erken tanı, nitelikli ve yoğunlaştırılmış eğitim ile bağımsız yaşama geçişinin ne kadar mümkün olduğunu en iyi sizler biliyorsunuz. Ama ülkemizde erken tanı ile ilgili olarak da sıkıntılar var. Erken tanı sonrasında aileler tam olarak ne yapacağını bilmediği için yaşanan sorunlar var. Aynı zamanda tanıdan sonra hem otizmli bireyin hem de ailesinin yalnızlaştırıldığı birtakım sosyal iklimler var. Bizler engelli bireylerin sadece fiziksel olarak değil duygusal olarak da sosyal hayata katılmalarını önemsiyoruz. Kapılar ardında yalnız kalmamalarını sağlamak için çalışıyoruz.

"OTİZM KONUSUNDA DA RESMİ VERİLERE SAHİP DEĞİLİZ"

Türkiye'de birçok alanda olduğu gibi ne yazık ki otizm konusunda da resmi verilere sahip değiliz. Ülkeyi yönetenler otizm bireyleri görmezden geliyorlar. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) tarafından yayımlanan 2025 raporuna göre, 2022 yılında her 31 çocuktan biri otizm spektrum bozukluğu (OSB) tanısı aldı. Durum bu kadar vahimken, iktidar hala 'yapacağız, edeceğiz' diyerek geçiştiriyor. Engellilerin anayasal hakları askıya alınıyor, her alanda ötekileştirilmeler yaşanıyor. Biz artık 'yeter' diyoruz. Bu düzen böyle gitmemeli diyoruz. Otizmli bireylerin ve ailelerinin ihtiyacı olan şey eşitlik aslında. Biz eşitliği sağladığımız takdirde tüm sorunları, tüm engelleri aşmak mümkün olabilir. Hak temelli, erişilebilir, bütüncül ve sürdürülebilir bir sosyal devlet anlayışıyla engelleri aşmamız mümkün. Biz bu anlayışla hareket ediyoruz, bunu benimsiyoruz. Yapılması gerekenleri birlikte belirleyeceğiz."

"OTİZMLİ BİREYLERİN SESİNİ DAHA GÜR BİR ŞEKİLDE DUYURACAK"

Konuşmasını otizmle ilgili önerileri paylaşarak tamamlayan Nazlıaka, "Ulusal Otizm Veri Tabanı acilen oluşturulmalı ve veriler şeffaf biçimde kamuoyuyla paylaşılmalıdır. Tanı süreçleri bilimsel standartlara oturtulmalı; her ilde uzman ekiplerin yer aldığı tanı merkezleri açılmalıdır. Eğitim herkes için erişilebilir olmalı; bireyselleştirilmiş destek programları ve kaynaştırma eğitimi güçlendirilmelidir. Habilitasyon merkezleri, yani yaşam becerilerini geliştiren kurumlar, devlet eliyle kurulmalı ve yaygınlaştırılmalıdır. Ailelere yönelik psikolojik destek ve rehberlik hizmetleri yaygınlaştırılmalı, sosyal haklara erişim kolaylaştırılmalıdır. TBMM’de kalıcı ve işlevsel bir Engelli Komisyonu kurulmalı, engelli politikaları bu çatı altında sürekli izlenmelidir. Bugün buradan çıkacak irade, Türkiye’nin birinci partisi olan Cumhuriyet Halk Partisi’nin vizyonuna güç katacak ve otizmli bireylerin ve ailelerinin sesini daha gür bir şekilde duyuracak" ifadelerini kullandı.